“เลือดข้นแต่คนไม่จาง” 9 ทางรอดดราม่าทายาทธุรกิจ

Text : กองบรรณาธิการ 





Main Idea 
 
  • ปัญหาดราม่าธุรกิจในชีวิตจริงนั้นอาจไม่ได้จบแบบ Happy Ending ดั่งในละครเสมอไป ความยากของการก้าวขึ้นมาบริหารงานต่อจากรุ่นพ่อแม่ของทายาทไม่เพียงแต่สร้างความทุกข์ใจให้แก่ทายาท ทว่ายังทำให้เกิดรอยร้าวในโครงสร้างธุรกิจได้อีกด้วย
 
  •  ทีเอ็มบี ได้เผยผลงานวิจัยปัญหาและทัศนคติจากทีเอ็มบี เอสเอ็มอี หัวข้อ “9 ดราม่าทายาทธุรกิจ รุ่น 2 ทางเลือก–ทางรอดของเอสเอ็มอี 4.0” ที่ทางทีเอ็มบีได้เล็งเห็นถึงความสำคัญของปัญหาที่เหล่าทายาทรุ่น 2 ต้องพบเจอและธุรกิจ SME มากกว่าครึ่งของประเทศไทยถูกบริหารงานโดยทายาทรุ่นที่ 2 
 



     ความเข้มข้นทางสายเลือดของทายาทธุรกิจที่เรามักเห็นกันผ่านละครโทรทัศน์ล้วนแต่ถูกสร้างมาจากเรื่องจริงทั้งสิ้น อย่างละครยอดฮิต “เลือดข้นคนจาง” แต่ปัญหาดราม่าธุรกิจในชีวิตจริงนั้นอาจไม่ได้จบแบบ Happy Ending ดั่งในละครเสมอไป ความยากของการก้าวขึ้นมาบริหารงานต่อจากรุ่นพ่อแม่ของทายาทไม่เพียงแต่สร้างความทุกข์ใจให้แก่ทายาท ทว่ายังทำให้เกิดรอยร้าวในโครงสร้างธุรกิจได้อีกด้วย 





     ล่าสุด ดร.รุจิกร ภาวสุทธิไพศิฐ หัวหน้าเจ้าหน้าที่บริหาร บริหารการตลาดลูกค้าธุรกิจ ทีเอ็มบี ได้เผยผลงานวิจัยปัญหาและทัศนคติจากทีเอ็มบี เอสเอ็มอี หัวข้อ “9 ดราม่าทายาทธุรกิจ รุ่น 2 ทางเลือก–ทางรอดของเอสเอ็มอี 4.0” ที่ทางทีเอ็มบีได้เล็งเห็นถึงความสำคัญของปัญหาที่เหล่าทายาทรุ่น 2 ต้องพบเจอและธุรกิจ SME มากกว่าครึ่งของประเทศไทยถูกบริหารงานโดยทายาทรุ่นที่ 2 


    ทางทีเอ็มบีจึงได้ค้นคว้าเรื่องนี้อย่างจริงจังด้วยการเก็บข้อมูลจากทายาทธุรกิจ 200 คนที่ก้าวเข้ามากุมบังเหียนในระยะเวลาอย่างน้อย 6 เดือนและมีรายได้เฉลี่ย 10–100 ล้านบาทต่อปีและจากการศึกษาก็พบว่าทายาทธุรกิจรุ่น 2 มีทั้งหมด 9 ปัญหาที่ค้างคาใจ เป็นอุปสรรคต่อการเติบโตของธุรกิจ 


     สำหรับปัญหาทั้ง 9 ปัญหาจะถูกจัดอยู่ใน 3 ปม โดยทั้ง 3 ปมนี้คือพีระมิดทางธุรกิจที่จะทำให้ธุรกิจประสบความสำเร็จ 1.รากฐานธุรกิจต้องดี 2.การบริหารงานต้องมีประสิทธิภาพ 3.ความเชื่อมั่นจากคนรอบข้าง หากมีทั้ง 3 สิ่งนี้รวมกันทายาทธุรกิจก็จะสามารถนำพาธุรกิจครอบครัวสู่ความสำเร็จได้ แต่ส่วนใหญ่แล้วพวกเขากลับเจอปัญหาที่อยู่ในปมเหล่านี้แทน 

 

 
  • ปมรากฐานทางธุรกิจ 
ปัญหาที่ 1 เพราะไม่เคยเลยไม่เป็น 
 
     36 เปอร์เซ็นต์ของทายาทธุรกิจรุ่น 2 ไม่เคยทำงานมาก่อนจึงมองไม่เห็นภาพรวมของธุรกิจ เมื่อเข้ามารับช่วงต่อในทันทีโดยที่รากฐานยังไม่แน่นก็ทำให้ขาดประสบการณ์ในการทำงานและการบริหารธุรกิจจนอาจทำให้ธุรกิจสะดุดได้ 

 
ปัญหาที่ 2 เพราะไม่รู้เลยไปไม่ถูก 
 
     สำหรับ 34 เปอร์เซ็นต์พบว่าพวกเขาไม่ได้รับการสอนงานหรือการเตรียมความพร้อมจากรุ่นของพ่อแม่ เมื่อพวกเขาเข้ามาบริหารงานจึงขาดความรู้ ความเข้าใจ ไม่พร้อม บริหารงานไม่มีประสิทธิภาพเท่าที่ควรจะเป็น 

 
ปัญหาที่ 3 เพราะไม่รักเลยทำไปแกนๆ 

     ทายาทรุ่น 2 หลายคนมีความฝันของตัวเองอยู่แล้ว แต่พวกเขาต้องเข้ามารับช่วงต่อธุรกิจของครอบครัว โดยทายาทกว่า 43 เปอร์เซ็นต์อยากมีธุรกิจตามความฝันของตัวเองแต่จำเป็นต้องสานต่อธุรกิจครอบครัว และเมื่อขาดความรักในธุรกิจจึงทำให้บริหารงานต่ออย่างไม่มีประสิทธิภาพ ทำได้ไม่เต็มที่ เมื่อเจอปัญหาหรืออุปสรรคก็ทำให้ธุรกิจล้มได้ง่ายๆ 

 
  • ปมการบริหารงาน 
ปัญหาที่ 4 อำนาจไม่ใช่ของฉัน 

     กว่า 70 เปอร์เซ็นต์ของทายาทรุ่นที่ 2 ก้าวขึ้นมาบริหารงานโดยขาดอำนาจการตัดสินใจ หากพวกเขาอยากทำอะไรก็ต้องรอถามหรือต้องรออนุมัติจากผู้บริหารรุ่น 1 ก่อนเสมอ เสียงสะท้อนจากทายาทรุ่น 2 ส่วนใหญ่จึงบอกว่าอยากมีอำนาจการตัดสินใจด้วยตัวเองบ้าง 

 
ปัญหาที่ 5 โลกกำลังเปลี่ยน แต่เรายังไม่ยอมเปลี่ยน 

     ผู้บริหารรุ่น 1 คือผู้ก่อตั้งธุรกิจจนประสบความสำเร็จก่อนส่งผ่านสู่ทายาทรุ่นที่ 2 ทำให้ผู้บริหารรุ่น 1 มีความเชื่อมั่นในตัวเองสูง แต่เวลาผ่านไป วิธีการที่เคยใช้ได้กลับใช้ไม่ได้แล้วในยุคนี้ เมื่อไหร่ก็ตามที่ทายาทรุ่น 2 นำเสนอสิ่งใหม่ๆ ทั้งเทคโนโลยี นวัตกรรม และอื่นๆ ก็จะถูกปฏิเสธกลับมาทุกครั้ง เพราะผู้บริหารรุ่น 1 ไม่ยอมเปลี่ยนแปลง 

 
  • ปมความเชื่อมั่น 

ปัญหาที่ 6คู่ค้าไม่สนิทด้วย 

     38 เปอร์เซ็นต์พบว่าคู่ค้าและลูกค้ายังอยากติดต่อกับทายาทรุ่นที่ 1 อยู่และไม่ยอมเจรจากับทายาทรุ่นที่ 2 ซึ่งปัญหานี้เป็นปัญหาสำคัญในเรื่องของความเชื่อมั่น 



 
ปัญหาที่ 7 ไม่สิ้นกลิ่นน้ำนม 

     ด้วยความที่ทายาทรุ่นที่ 2 หลายคนเติบโตมาในองค์กร ผู้บริหารหรือพนักงานอาวุโสก็จะเห็นมาตั้งแต่เด็กและยังคงติดภาพของความเป็นเด็กเสมอ โดยทายาทกว่า 31 เปอร์เซ็นต์จึงถูกมองว่าเป็นเด็ก ไม่น่าเชื่อถือแถมยังถูกประเมินไปก่อนแล้วว่าไม่มีความสามารถในการบริหารธุรกิจ 

 
ปัญหาที่ 8 เสียลูกค้าเพราะผู้บริหารรุ่นที่ 1 วางมือ 

     ผลสำรวจพบว่า 27 เปอร์เซ็นต์ของทายาทธุรกิจต้องเสียลูกค้าให้แก่คู่แข่งเพราะว่าทายาทรุ่นที่ 1 วางมือ ทำให้คู่ค้าหันไปทำการค้ากับคู่แข่ง เพราะไม่มั่นใจในตัวของทายาทรุ่น 2 

 
ปัญหาที่ 9 สั่งได้จริงหรือ 

     ปัญหาข้อสุดท้ายและเป็นปัญหาที่หนักใจที่สุดสำหรับทายาทธุรกิจ โดยพวกเขาต้องเผชิญความท้าทายกับพนักงานในองค์กรและหุ้นส่วนอาวุโส พบว่า 85 เปอร์เซ็นต์ ไม่ได้รับความไว้วางใจและยังถูกท้าทายอีกด้วย 35 เปอร์เซ็นต์ของพนักงานแสดงความไม่เห็นด้วยเวลานำเสนออะไรหรือตัดสินใจเรื่องใด นอกจากนี้ยังมักถูกถามตรงๆ ด้วยว่าได้รับความเห็นชอบหรือการอนุมัติจากผู้บริหารรุ่น 1 หรือยัง 

 
  • ทางรอดจากดราม่าทายาทธุรกิจ
หลังจากปัญหาต่างๆ ที่ทายาทต้องพบเจอ ทีเอ็มบี จึงนำเสนอทางออกด้วยกัน 3 ทาง ดังนี้ 
 
1. แก้ปมรากฐานด้วยการปรับพื้นฐาน
 
     ปัญหาของทายาทที่เกิดจากการขาดประสบการณ์ต้องมีการปรับพื้นฐาน พัฒนาตนเองด้วยการเพิ่มพูนความรู้ในสิ่งที่ขาด ทั้งจากองค์กรเอกชน หน่วยงานต่างๆ อีกทั้งยังต้องเสริมสร้างทักษะที่เฉพาะเจาะจงของแต่ละอุตสาหกรรมเพื่อเป็นหลักพื้นฐานในการบริหารงานที่ควรรู้ ปิดท้ายด้วยการเสริมสร้างทักษะที่เข้มข้นยิ่งขึ้น เช่น การพัฒนาบุคลิกภาพหรือการสร้างประสิทธิภาพให้ธุรกิจอย่าง LEAN Supply Chain by TMB 

 
2. สร้างความเชื่อมั่นให้คนรอบข้าง 

     หากทายาทธุรกิจรับรู้สาเหตุแล้วว่าทำไมคนรอบข้างอย่างคู่ค้า พนักงาน หุ้นส่วนอาวุโสหรือแม้แต่ผู้บริหารรุ่น 1 ไม่เชื่อมั่นในตัวคุณ ก็จำเป็นต้องเสริมสร้างความเชื่อมั่นและหาสถานการณ์ในการพิสูจน์ตนเอง เช่น เริ่มต้นจากการแก้ไขปัญหาเล็กๆ น้อยๆ อย่าลืมเปิดโอกาสด้วยการมองหาคู่ค้าใหม่ๆ ด้วย สำหรับพนักงานในองค์กรต้องทำให้พวกเขามั่นใจว่าทายาทรุ่น 2 จะดูแลพวกเขาเป็นอย่างดี ปรับในเรื่องของสวัสดิการต่างๆ ให้เหมาะสม 

 
3. ผสานการบริหารให้แข็งแกร่ง 

     หลังจากที่ทายาทมีความมุ่งมั่น มั่นใจตนเองและได้รับความเชื่อมั่นจากคนรอบข้างเพิ่มขึ้นแล้ว ต้องเตรียมความพร้อมในด้านการบริหารงาน อาจเริ่มจากการแบ่งอำนาจการตัดสินใจจากผู้บริหารรุ่น 1 เริ่มต้นจากเรื่องเล็กๆ ก่อนเพื่อสร้างความไว้วางใจ นอกจากนี้การนำเสนอข้อมูลใหม่ๆ ในการเปลี่ยนแปลงธุรกิจต้องหาข้อมูลสนับสนุน เช่น สถิติต่างๆ เปลี่ยนแปลงแล้วจะช่วยธุรกิจได้อย่างไร ตัวอย่างธุรกิจที่เปลี่ยนแปลง มองหาที่ปรึกษาธุรกิจร่วมนำเสนอให้มีความน่าเชื่อถือยิ่งขึ้น 


     ทั้งหมดนี้คือปัญหาและทางออกของปมปัญหาดราม่าทายาทธุรกิจที่หลายคนกำลังประสบพบเจอ หากว่าทายาทรุ่นที่ 2 ปรับตัวเอง เสริมเติมแต่งและแก้ไขในจุดที่ตัวเองยังขาดไปก็จะช่วยให้คุณสามารถบริหารธุรกิจครอบครัวได้อย่างมีประสิทธิภาพและได้ใจผู้บริหารรุ่น 1 อย่างแน่นอน 




 
     นอกจากนี้ทางทีเอ็มบียังได้รวบรวมข้อมูลข่าวสาร งานวิจัย บทความ เทคนิคการบริหารงานสำหรับผู้ประกอบการเอสเอ็มอี และบทวิเคราะห์เศรษฐกิจเชิงลึกจากศูนย์วิเคราะห์เศรษฐกิจทีเอ็มบีไว้ใน www.tmbbank.com/sme/sme-insights  เว็บไซต์ใหม่ที่จะกลายเป็น Hub สำหรับ SME ในการศึกษา ค้นคว้าและต่อยอดให้ธุรกิจเติบโตได้อย่างแข็งแกร่ง ตอกย้ำปรัชญาหลักของทีเอ็มบีที่ต้องการ Make the Difference สร้างความต่างเพื่อเป็นแนวทางในการสนับสนุนผู้ประกอบการ SME ให้เติบโต “ได้มากกว่า”(Get MORE with TMB) อย่างยั่งยืน  





www.smethailandclub.com 
ศูนย์รวมข้อมูลธุรกิจเอสเอ็มอี 

RECCOMMEND: ENTREPRENEUR

อย่างอาร์ต! MAMAD แบรนด์แฟชั่น X ศิลปะ วาดลวดลายสไตล์ Semi Abstract สร้างความแปลก ออกแบบ “ศิลปะที่สวมใส่ได้”

“Me As My Art Daily” ศิลปะคือส่วนหนึ่งของตัวตนเราในทุกวัน คือนิยามของแบรนด์แฟชั่นสุดอาร์ตอย่าง MAMAD ที่นำเอาศิลปะและแฟชั่นมาผสานกัน กลายเป็นกระเป๋า เสื้อผ้า และหมวกที่เต็มไปด้วยเอกลักษณ์ ความแปลกตา และสไตล์ที่ไม่ซ้ำใคร

เค้กหรือมายากล!? ไอเดียสุดแหวก! เมื่อ “ราเมน” กลายเป็นเค้ก

Bob The Baker Boy ร้านเค้กในสิงคโปร์ทำให้คำว่า “เค้ก” เปลี่ยนไปตลอดกาล จาก "หน้าตา" เค้กที่แทบทุกคนเห็นแล้วต้องหยิบมือถือขึ้นมาถ่าย! ไอเดียแบบนี้เกิดจากความตั้งใจของเมย์ ฟง เจ้าของร้านสุดครีเอทีฟ

ทรานฟอร์มธุรกิจให้รอด ฉบับทายาทรุ่น 3 จาก 3 แบรนด์เก๋า หอยนางรม-น่ำเอี๊ยง-เด็กสมบูรณ์

ธุรกิจครอบครัวที่ผ่านรุ่น 3 ไปได้ต้องทำอย่างไร ? เราจะพาไปดูวิธี ‘ทรานฟอร์มธุรกิจให้รอด’ จาก 3 แบรนด์เก๋า: หอยนางรม - น่ำเอี๊ยง - เด็กสมบูรณ์" ​ ที่ไม่เพียงรักษามรดกครอบครัวไว้ แต่ยังสร้างโอกาสใหม่ๆ อีกด้วย ​