ศูนย์ความเป็นเลิศด้านวิจัยและนวัตกรรมจัดตั้งขึ้นเพื่อส่งเสริมและสนับสนุนงานวิจัยและนวัตกรรมอย่างครบวงจรให้สอดคล้องกับความต้องการอุตสาหกรรม รวมถึงการพัฒนาบุคลากร เครือข่ายนักวิจัย งานวิจัยและนวัตกรรม และแก้ไขปัญหาของอุตสาหกรรมได้อย่างแท้จริง เพื่อเพิ่มขีดความสามารถของอุตสาหกรรมอย่างยั่งยืนและยกระดับอุตสาหกรรมอัญมณีและเครื่องประดับสู่มาตรฐานสากล โดยมีงานบริการภายใต้ศูนย์ฯ ดังนี้
งานวิจัยและพัฒนานวัตกรรม สถาบันวิจัยและพัฒนาอัญมณีและเครื่องประดับแห่งชาติ (องค์การมหาชน) ได้ดำเนินงานวิจัยและพัฒนานวัตกรรมที่ตอบสนองต่อความต้องการของอุตสาหกรรมอย่างรอบด้านและส่งเสริมการนำงานวิจัยไปใช้ประโยชน์ได้ในทุกมิติ อาทิ
โครงการการศึกษาผลกระทบของชนิดต้นกำเนิดแสงชนิดระหว่าง หลอดฟลูออเรสเซนต์ และหลอดไดโอดเปล่งแสง (LED) ต่อการพิจารณาสีของอัญมณีประเภทคอรันดัม
ตู้แสงมาตรฐานต้นแบบที่พัฒนาขึ้นในโครงการนี้ได้รับการออกแบบให้สามารถจำลองคุณลักษณะของแสงแดดธรรมชาติได้อย่างแม่นยำ โดยใช้เทคนิคการสะท้อนแสงประกอบกับวัสดุที่ช่วยให้สามารถสะท้อนแสงได้อย่างสม่ำเสมอมากกว่า 92% ในช่วงความยาวคลื่น 250-800 นาโนเมตร พร้อมทั้งให้ค่าความถูกต้องของสีสูงกว่า 98 นวัตกรรมนี้สามารถแก้ไขข้อจำกัดสำคัญในอุตสาหกรรมอัญมณี โดยเฉพาะอย่างยิ่งในบริบทของผู้ค้าอัญมณีในประเทศไทยที่จะสามารถประเมินสีของอัญมณีได้ทุกช่วงเวลา โดยไม่ต้องพึ่งพาแสงแดดธรรมชาติ
โครงการการต่อยอดชุดมาตรฐานโลหะเงินชุบทองคำ สำหรับวิเคราะห์ความหนางานชุบพื้นผิวด้วยเทคนิค XRF เพื่อประยุกต์ใช้ในภาคอุตสาหกรรม ได้รับรางวัล Silver Award ในกิจกรรม Thailand Research Expo 2025 Award
งานวิจัยนี้พัฒนาตัวอย่างมาตรฐานความหนาผิวชุบ Au/Ag จากผลการทดลองสามารถควบคุมความหนาผิวชุบของตัวอย่างมาตรฐานความหนาได้อย่างสม่ำเสมอตามเวลาที่ใช้ในการชุบ และมีการวิเคราะห์ค่าความหนาด้วยหลากหลายเทคนิค ได้แก่ การคำนวณจากสูตรทางไฟฟ้า, XRF ทำให้สามารถผลิตตัวอย่างมาตรฐานความหนาที่ครอบคลุมระดับความหนาต่างๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพและเชื่อถือได้ งานวิจัยสะท้อนศักยภาพในการสร้างวัสดุอ้างอิงสำหรับตรวจวัดความหนาผิวชุบในอุตสาหกรรมเครื่องประดับเงิน และยังมีโอกาสต่อยอดสู่เชิงพาณิชย์ ลดการนำเข้าตัวอย่างมาตรฐานจากต่างประเทศ และยกระดับความสามารถการแข่งขันของอุตสาหกรรมไทยอย่างยั่งยืน
งานวิเคราะห์ด้วยเครื่องมือขั้นสูง ให้บริการวิเคราะห์อัญมณีและเครื่องประดับด้วยเครื่องมือวิทยาศาสตร์ขั้นสูง เพื่อการระบุชนิด คุณลักษณะ และการปรับปรุงคุณภาพของอัญมณีอย่างถูกต้องและน่าเชื่อถือ สนับสนุนทั้งภาคอุตสาหกรรมและผู้บริโภคในการตรวจสอบคุณภาพและสร้างความเชื่อมั่นในตลาด ได้แก่
1. Energy Dispersive X-ray Fluorescence (EDXRF) : Non-destructive elemental analysis
2. Laser Ablation Inductively Coupled Plasma Mass Spectrometry (LA-ICP-MS) : Chemical analysis
3. Scanning Electron Microscope (SEM) : Surface and chemical analysis
4. Laser Raman Spectrometer : Mineral identification
5. Fourier Transform Infrared Spectrometer : Functional group and molecular structure analysis
6. Laser-Induced Breakdown Spectroscopy (LIBS) : Gemstone enhancement identification
EDXRF LA-ICP-MS
SEM Laser Raman Spectrometer
FTIR LIBS
ระบบฐานข้อมูลงานวิจัยและนวัตกรรม และฐานข้อมูลนักวิจัย สถาบันวิจัยและพัฒนาอัญมณีและเครื่องประดับแห่งชาติ (องค์การมหาชน) ให้ความสำคัญต่อการจัดการองค์ความรู้และการใช้ประโยชน์ผลงานวิจัยและนวัตกรรม จึงได้พัฒนาระบบฐานข้อมูลงานวิจัยและนวัตกรรมควบคู่กับฐานข้อมูลนักวิจัย เพื่อเป็นแหล่งข้อมูลกลางที่รวบรวมผลงาน โครงการ และข้อมูลผู้เชี่ยวชาญในสาขาที่เกี่ยวข้อง โดยมีการออกแบบให้สามารถสืบค้นและเข้าถึงได้สะดวก รวดเร็ว และได้มาตรฐาน ตลอดจนสนับสนุนการเชื่อมโยงข้อมูลเชิงลึกด้านศักยภาพนักวิจัยกับความต้องการของภาคอุตสาหกรรม
นอกจากนี้ ระบบดังกล่าวยังได้รับการพัฒนาให้เชื่อมโยงกับ Thai National Research Repository (TNRR) ผ่าน Application Programming Interface (API) ทำให้สามารถแลกเปลี่ยนและบูรณาการข้อมูลกับคลังข้อมูลงานวิจัยระดับชาติได้อย่างมีประสิทธิภาพ ส่งผลให้การจัดเก็บและเผยแพร่ข้อมูลมีความโปร่งใส สอดคล้องกับมาตรฐาน และเอื้อต่อการนำผลงานวิจัยไปใช้ประโยชน์ในเชิงเศรษฐกิจและสังคมได้อย่างเป็นรูปธรรมและยั่งยืน
ระบบฐานข้อมูลงานวิจัยและนวัตกรรม ระบบฐานข้อมูลนักวิจัย
www.smethailandclub.com
ศูนย์รวมข้อมูลธุรกิจเอสเอ็มอี