ศูนย์วิเคราะห์เศรษฐกิจทีเอ็มบี หรือ TMB Analytics ประเมินปัจจัยราคาน้ำมันลดลงแรง รุมเร้าเศรษฐกิจรัสเซีย ทำให้เงินรูเบิลอ่อนค่า ส่งผลต่อเศรษฐกิจไทยผ่านภาคการท่องเที่ยว เสี่ยงวิกฤติเงินรูเบิลทำนักท่องเที่ยวหายห้าแสนคนในปี 2558 เงินท่องเที่ยวไทยวูบร้อยละ 0.5 ของจีดีพี
ศูนย์วิเคราะห์เศรษฐกิจทีเอ็มบี หรือ TMB Analytics ประเมินปัจจัยราคาน้ำมันลดลงแรง รุมเร้าเศรษฐกิจรัสเซีย ทำให้เงินรูเบิลอ่อนค่า ส่งผลต่อเศรษฐกิจไทยผ่านภาคการท่องเที่ยว เสี่ยงวิกฤติเงินรูเบิลทำนักท่องเที่ยวหายห้าแสนคนในปี 2558 เงินท่องเที่ยวไทยวูบร้อยละ 0.5 ของจีดีพี
ไครเมีย จุดเริ่มต้นของความขัดแย้งระหว่างรัสเซียกับยุโรปและอเมริกา ส่งผลให้รัสเซียถูกยุโรปและอเมริกาคว่ำบาตรในหลายๆด้าน ล่าสุด ค่าเงินรูเบิลอ่อนค่าลงมากว่าเท่าตัว โดยอ่อนค่าลงมาจากระดับประมาณ 30 รูเบิลต่อดอลลาร์สหรัฐ ในช่วงต้นปี มาอยู่ที่ 62 รูเบิลต่อดอลลาร์ในปัจจุบัน นอกจากนี้ ราคาน้ำมัน ซึ่งเป็นสินค้าส่งออกหลักของรัสเซีย ก็ลดลงถึงร้อยละ 40 มาวิ่งอยู่แถวๆ 60 ดอลลาร์ต่อบาร์เรลในปัจจุบัน ทำให้เศรษฐกิจรัสเซียซึ่งกำลังย่ำแย่อยู่แล้ว ฟุบหนักลงไปกว่าเดิมอีก
สำหรับผลกระทบจากการชะลอตัวของเศรษฐกิจรัสเซียต่อเศรษฐกิจไทย ศูนย์วิเคราะห์ฯ ประเมินว่า ผลกระทบจะส่งผ่านมายังเศรษฐกิจไทยผ่าน 2 ช่องทางด้วยกัน ช่องทางแรก คือ ภาคการค้าระหว่างประเทศ ซึ่งผลกระทบน่าเกิดในวงแคบ เนื่องจากในปี 2556 การส่งออกไปยังรัสเซียมีมูลค่าเพียง 1.2 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ คิดเป็นร้อยละ 0.5 ของมูลค่าการส่งออกทั้งหมดของไทย โดยสินค้าหลักๆ อยู่ในหมวดยานพาหนะ ขณะที่การนำเข้าในปีเดียวกันนั้น มีมูลค่า 3.5 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ คิดเป็นร้อยละ 1.4% ของมูลค่าการนำเข้าทั้งหมด โดยสินค้าหลักที่ไทยนำเข้า คือ น้ำมันดิบ จึงจะเห็นได้ว่า การค้ากับรัสเซียไม่มีนัยสำคัญต่อการค้าในภาพรวม
ช่องทางที่สอง คือ ภาคการท่องเที่ยว นักท่องเที่ยวชาวรัสเซียมีบทบาทต่อภาคการท่องเที่ยวของไทยมากขึ้นเรื่อยๆ จากในปี 2546 ที่มีเพียง 9 หมื่นคน เพิ่มมาเป็น 1.75 ล้านคนในปี 2556 หรือคิดเป็น 6.6% ของนักท่องเที่ยวต่างชาติทั้งหมด นอกจากนี้ หากพิจารณาด้านรายได้จากการท่องเที่ยวในปี 2556 นักท่องเที่ยวชาวรัสเซียใช้จ่าย 1.2 แสนล้านบาท เท่ากับ 10.1% ของรายได้จากนักท่องเที่ยวทั้งหมด จะเห็นได้ว่า หากเศรษฐกิจรัสเซียมีปัญหา ภาคการท่องเที่ยวของไทยจะได้รับผลกระทบมากที่สุด
ศูนย์วิเคราะห์ฯ ได้ศึกษาผลกระทบของเศรษฐกิจรัสเซียต่อการท่องเที่ยวและต่อเศรษฐกิจไทยด้วยการวิเคราะห์ฉากทัศน์ (Scenario Analysis) โดยในสถานการณ์แรก สมมติว่าค่าเงินรูเบิลจะทรงอยู่ที่ระดับ 65-70 รูเบิลต่อดอลลาร์ จะพบว่าผลกระทบต่อภาคการท่องเที่ยวจะไม่รุนแรงมากนัก โดยจำนวนนักท่องเที่ยวรัสเซียในปี 2557 จะลดลงมาอยู่ที่ 1.63 ล้านคน จากระดับ 1.75 ล้านคนในปี 2556 (หดตัวร้อยละ 6 จากปีก่อนหน้า) ก่อนที่จะฟื้นขึ้นมาอยู่ที่ 1.7 ล้านคนในปี 2558 ซึ่งเป็นการขยายตัวร้อยละ 3.8 แต่ยังต่ำกว่าจำนวนนักท่องเที่ยวในปี 2556 อยู่ร้อยละ 2.9
แต่หากสถานการณ์ของค่าเงินรูเบิลเลวร้ายลงในช่วงปี 2558 จนความรุนแรงใกล้เคียงกับกรณีที่รัฐบาลรัสเซียผิดนัดชำระหนี้ในเดือนสิงหาคม 2541 ซึ่งส่งผลให้ค่าเงินรูเบิลอ่อนค่าลงกว่าร้อยละ 300 (จากประมาน 6 รูเบิลต่อดอลลาร์ มาอยู่ที่ 27 รูเบิลต่อดอลลาร์ในช่วงปลายปี 2542) จะส่งผลให้จำนวนนักท่องเทียวรัสเซียในปี 2558 ลดลงเหลือ 1.08 ล้านคนเท่านั้น หรือหดตัวลงกว่าร้อยละ 30 จากปี 2557 ซึ่งจะส่งผลให้รายได้จากการท่องเที่ยวของไทยหายไปกว่า 5 หมื่นล้านบาท คิดเป็นประมาณร้อยละ 0.5 ของจีดีพี
ดังนั้น แม้การปรับตัวลดลงของราคาน้ำมันจะเป็นข่าวดีสำหรับผู้บริโภค และภาคธุรกิจส่วนใหญ่ที่สามารถประหยัดต้นทุนพลังงานและค่าขนส่งไปได้ แต่ด้านมืดของราคาน้ำมันที่ถูกลงก็อาจชิ่งมาโดนไทยผ่านช่องทางของนักท่องเที่ยว โดยเฉพาะกลุ่มรัสเซียซึ่งการใช้จ่ายในไทยเป็นเม็ดเงินไม่น้อย เป็นโจทย์ให้กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬาต้องคิดเพิ่ม ว่านอกจากจะคืนความสุขให้นักท่องเที่ยวไทยแล้ว จะบรรเทาผลกระทบจากนักท่องเที่ยวต่างชาติที่อาจหายไปอย่างไร
