ในโลกที่ทุกอย่างต้องเร็ว แม่น และถูก SME ไทยกำลังเผชิญความท้าทายมหาศาล จากหนี้ครัวเรือนที่สูงลิ่ว คู่แข่งที่เหนือกว่าเรื่องเทคโนโลยี ไปจนถึงการเข้าถึงแหล่งเงินทุนที่ยังเป็นกำแพงใหญ่ แต่ข่าวดีมาแล้ว! เมื่อ 19 มิถุนายน 2568 ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) ประกาศให้ Virtual Bank หรือธนาคารไร้สาขา 3 รายแรกของไทยก้าวสู่สนามการเงิน นี่คือโอกาสที่ SME จะพลิกเกมด้วยนวัตกรรมการเงินที่ตอบโจทย์ตรงใจ หรือแค่กระแสที่มาแล้วก็ไป?
SME Thailand พาคุณเจาะลึกว่า Virtual Bank คืออะไร ทำไมถึงสำคัญกับ SME และบทเรียนจากต่างประเทศที่เปลี่ยนวิกฤตให้เป็นโอกาส พร้อมกลยุทธ์ให้ SME เตรียมตัวคว้าโอกาสทองนี้ก่อนใคร!
Virtual Bank คืออะไร? ทำไม SME ต้องรู้
Virtual Bank คือธนาคารที่ให้บริการผ่านแพลตฟอร์มดิจิทัล 100% โดยไม่มีสาขา ใช้เทคโนโลยี AI การวิเคราะห์ข้อมูล และการเชื่อมต่อ Ecosystem เพื่อมอบบริการการเงินที่รวดเร็ว ราคาถูก และตรงความต้องการ โดยเฉพาะกลุ่มที่ธนาคารทั่วไปมองข้าม เช่น SME และลูกค้ารายย่อยที่ขาดโอกาสเข้าถึงสินเชื่อ
3 ผู้เล่น Virtual Bank รายแรกในไทย (อนุมัติเมื่อ 19 มิ.ย. 2568)
- เอซีเอ็ม โฮลดิ้ง และพันธมิตร: ผู้นำด้านสินเชื่อดิจิทัล ร่วมมือกับผู้ให้บริการ Virtual Bank จากจีน
- กลุ่มกรุงไทย-AIS-ปตท.: เชี่ยวชาญด้านแอปพลิเคชันและมีฐานผู้ใช้ในธุรกิจที่หลากหลาย
- SCB X-WeTechnology-KakaoBank: ผสานความแข็งแกร่งของธนาคารพาณิชย์กับผู้นำ Digital Bank จากจีนและเกาหลีใต้
3 เหตุผลที่ Virtual Bank จะเปลี่ยนเกมให้ SME
ศูนย์วิจัยกสิกรไทยชี้ว่า Virtual Bank ไม่ใช่แค่ธนาคารดิจิทัล แต่เป็นตัวเร่งนวัตกรรมที่ตอบโจทย์ SME ดังนี้
1. เจาะกลุ่มที่ถูกมองข้าม (Underserved & Unserved)
SME ที่เคยถูกปฏิเสธสินเชื่อเพราะขาดเอกสารหรือประวัติเครดิต จะได้โอกาสใหม่ Virtual Bank ใช้ Alternative Data เช่น ข้อมูลการซื้อขายบนแพลตฟอร์มหรือพฤติกรรมการใช้จ่าย เพื่อประเมินความสามารถชำระหนี้ ทำให้เข้าถึงสินเชื่อได้ง่ายขึ้น
2. นวัตกรรมที่ตอบโจทย์เฉพาะตัว
นำเสนอบริการที่ออกแบบมาเพื่อความต้องการของ SME สร้างประสบการณ์การเงินที่สะดวกและเหมาะสม
3. ลดต้นทุน-กระตุ้นการแข่งขัน
Virtual Bank ช่วยลดค่าธรรมเนียมและกระตุ้นนวัตกรรมในภาคการเงิน เพื่อให้บริการที่ยั่งยืนและคุ้มค่าสำหรับ SME
บทเรียนจากต่างประเทศ: Virtual Bank เปลี่ยนโฉมการเงินอย่างไร?
- เกาหลีใต้
การเติบโตของเงินฝาก: ในปี 2560 เกาหลีใต้มีการให้ใบอนุญาต Virtual Bank 2 ราย และพบว่ายอดคงค้างเงินฝากของ Virtual Bank ทยอยเพิ่มสูงขึ้นถึง 27 ล้านล้านวอน ณ สิ้นปี 2563 คิดเป็นสัดส่วนประมาณ 2.1% ของยอดคงค้างเงินฝากในระบบธนาคารพาณิชย์
การแข่งขันที่เข้มข้นขึ้น: ในปี 2564 ทางการได้เพิ่มจำนวนใบอนุญาต Virtual Bank อีก 1 ราย ส่งผลให้ภาพการแข่งขันระดมเงินฝากมีความเข้มข้นมากขึ้น สัดส่วนเงินฝากของ Virtual Bank ทั้ง 3 แห่ง เพิ่มขึ้นถึง 4 เท่า มาที่ 110 ล้านล้านวอน คิดเป็น 6.6% ของยอดคงค้างเงินฝากโดยรวม
- สิงคโปร์
ใช้ Alternative Data จากแอป Grab และ Singtel วิเคราะห์ความเสี่ยงเครดิต ช่วยให้กลุ่ม Underserved เข้าถึงสินเชื่อไม่มีหลักประกันได้มากขึ้น
ดอกเบี้ยและค่าธรรมเนียม
Virtual Bank ในเกาหลีใต้ให้ดอกเบี้ยเงินฝากสูงกว่าธนาคารทั่วไป 0.3% และลดค่าธรรมเนียม เช่น ไม่คิดค่าธรรมเนียมชำระหนี้ก่อนกำหนดหรือรักษาบัญชี ซึ่งกระตุ้นให้ภาคการเงินแข่งขันลดค่าธรรมเนียมตาม
SME ไทยต้องเตรียมตัวอย่างไร?
Virtual Bank เปิดโอกาสใหม่ แต่ SME ต้องพร้อมเพื่อคว้าประโยชน์สูงสุด ด้วย 3 กลยุทธ์
- จัดระเบียบข้อมูลธุรกิจ: เก็บข้อมูลการซื้อขาย รายรับ-รายจ่าย และธุรกรรมออนไลน์ให้เป็นระบบ เพื่อให้ Virtual Bank วิเคราะห์สินเชื่อได้ง่ายขึ้น
- เรียนรู้เทคโนโลยีดิจิทัล: ทำความคุ้นเคยกับแพลตฟอร์มดิจิทัลและแอปพลิเคชัน ซึ่งเป็นหัวใจของ Virtual Bank
เปรียบเทียบข้อเสนอ: ศึกษาเงื่อนไข ดอกเบี้ย และบริการพิเศษของ Virtual Bank แต่ละราย เพื่อเลือกตัวเลือกที่เหมาะสมที่สุด
ไม่ว่าโฉมหน้าแบงก์จะเปลี่ยนไปอย่างไร การเตรียมตัวให้พร้อมคว้าโอกาสจาก Virtual Bank คือกุญแจสู่ความสำเร็จของ SME
www.smethailandclub.com
ศูนย์รวมข้อมูลธุรกิจเอสเอ็มอี