“เลือดข้นแต่คนไม่จาง” 9 ทางรอดดราม่าทายาทธุรกิจ

Text : กองบรรณาธิการ 





Main Idea 
 
  • ปัญหาดราม่าธุรกิจในชีวิตจริงนั้นอาจไม่ได้จบแบบ Happy Ending ดั่งในละครเสมอไป ความยากของการก้าวขึ้นมาบริหารงานต่อจากรุ่นพ่อแม่ของทายาทไม่เพียงแต่สร้างความทุกข์ใจให้แก่ทายาท ทว่ายังทำให้เกิดรอยร้าวในโครงสร้างธุรกิจได้อีกด้วย
 
  •  ทีเอ็มบี ได้เผยผลงานวิจัยปัญหาและทัศนคติจากทีเอ็มบี เอสเอ็มอี หัวข้อ “9 ดราม่าทายาทธุรกิจ รุ่น 2 ทางเลือก–ทางรอดของเอสเอ็มอี 4.0” ที่ทางทีเอ็มบีได้เล็งเห็นถึงความสำคัญของปัญหาที่เหล่าทายาทรุ่น 2 ต้องพบเจอและธุรกิจ SME มากกว่าครึ่งของประเทศไทยถูกบริหารงานโดยทายาทรุ่นที่ 2 
 



     ความเข้มข้นทางสายเลือดของทายาทธุรกิจที่เรามักเห็นกันผ่านละครโทรทัศน์ล้วนแต่ถูกสร้างมาจากเรื่องจริงทั้งสิ้น อย่างละครยอดฮิต “เลือดข้นคนจาง” แต่ปัญหาดราม่าธุรกิจในชีวิตจริงนั้นอาจไม่ได้จบแบบ Happy Ending ดั่งในละครเสมอไป ความยากของการก้าวขึ้นมาบริหารงานต่อจากรุ่นพ่อแม่ของทายาทไม่เพียงแต่สร้างความทุกข์ใจให้แก่ทายาท ทว่ายังทำให้เกิดรอยร้าวในโครงสร้างธุรกิจได้อีกด้วย 





     ล่าสุด ดร.รุจิกร ภาวสุทธิไพศิฐ หัวหน้าเจ้าหน้าที่บริหาร บริหารการตลาดลูกค้าธุรกิจ ทีเอ็มบี ได้เผยผลงานวิจัยปัญหาและทัศนคติจากทีเอ็มบี เอสเอ็มอี หัวข้อ “9 ดราม่าทายาทธุรกิจ รุ่น 2 ทางเลือก–ทางรอดของเอสเอ็มอี 4.0” ที่ทางทีเอ็มบีได้เล็งเห็นถึงความสำคัญของปัญหาที่เหล่าทายาทรุ่น 2 ต้องพบเจอและธุรกิจ SME มากกว่าครึ่งของประเทศไทยถูกบริหารงานโดยทายาทรุ่นที่ 2 


    ทางทีเอ็มบีจึงได้ค้นคว้าเรื่องนี้อย่างจริงจังด้วยการเก็บข้อมูลจากทายาทธุรกิจ 200 คนที่ก้าวเข้ามากุมบังเหียนในระยะเวลาอย่างน้อย 6 เดือนและมีรายได้เฉลี่ย 10–100 ล้านบาทต่อปีและจากการศึกษาก็พบว่าทายาทธุรกิจรุ่น 2 มีทั้งหมด 9 ปัญหาที่ค้างคาใจ เป็นอุปสรรคต่อการเติบโตของธุรกิจ 


     สำหรับปัญหาทั้ง 9 ปัญหาจะถูกจัดอยู่ใน 3 ปม โดยทั้ง 3 ปมนี้คือพีระมิดทางธุรกิจที่จะทำให้ธุรกิจประสบความสำเร็จ 1.รากฐานธุรกิจต้องดี 2.การบริหารงานต้องมีประสิทธิภาพ 3.ความเชื่อมั่นจากคนรอบข้าง หากมีทั้ง 3 สิ่งนี้รวมกันทายาทธุรกิจก็จะสามารถนำพาธุรกิจครอบครัวสู่ความสำเร็จได้ แต่ส่วนใหญ่แล้วพวกเขากลับเจอปัญหาที่อยู่ในปมเหล่านี้แทน 

 

 
  • ปมรากฐานทางธุรกิจ 
ปัญหาที่ 1 เพราะไม่เคยเลยไม่เป็น 
 
     36 เปอร์เซ็นต์ของทายาทธุรกิจรุ่น 2 ไม่เคยทำงานมาก่อนจึงมองไม่เห็นภาพรวมของธุรกิจ เมื่อเข้ามารับช่วงต่อในทันทีโดยที่รากฐานยังไม่แน่นก็ทำให้ขาดประสบการณ์ในการทำงานและการบริหารธุรกิจจนอาจทำให้ธุรกิจสะดุดได้ 

 
ปัญหาที่ 2 เพราะไม่รู้เลยไปไม่ถูก 
 
     สำหรับ 34 เปอร์เซ็นต์พบว่าพวกเขาไม่ได้รับการสอนงานหรือการเตรียมความพร้อมจากรุ่นของพ่อแม่ เมื่อพวกเขาเข้ามาบริหารงานจึงขาดความรู้ ความเข้าใจ ไม่พร้อม บริหารงานไม่มีประสิทธิภาพเท่าที่ควรจะเป็น 

 
ปัญหาที่ 3 เพราะไม่รักเลยทำไปแกนๆ 

     ทายาทรุ่น 2 หลายคนมีความฝันของตัวเองอยู่แล้ว แต่พวกเขาต้องเข้ามารับช่วงต่อธุรกิจของครอบครัว โดยทายาทกว่า 43 เปอร์เซ็นต์อยากมีธุรกิจตามความฝันของตัวเองแต่จำเป็นต้องสานต่อธุรกิจครอบครัว และเมื่อขาดความรักในธุรกิจจึงทำให้บริหารงานต่ออย่างไม่มีประสิทธิภาพ ทำได้ไม่เต็มที่ เมื่อเจอปัญหาหรืออุปสรรคก็ทำให้ธุรกิจล้มได้ง่ายๆ 

 
  • ปมการบริหารงาน 
ปัญหาที่ 4 อำนาจไม่ใช่ของฉัน 

     กว่า 70 เปอร์เซ็นต์ของทายาทรุ่นที่ 2 ก้าวขึ้นมาบริหารงานโดยขาดอำนาจการตัดสินใจ หากพวกเขาอยากทำอะไรก็ต้องรอถามหรือต้องรออนุมัติจากผู้บริหารรุ่น 1 ก่อนเสมอ เสียงสะท้อนจากทายาทรุ่น 2 ส่วนใหญ่จึงบอกว่าอยากมีอำนาจการตัดสินใจด้วยตัวเองบ้าง 

 
ปัญหาที่ 5 โลกกำลังเปลี่ยน แต่เรายังไม่ยอมเปลี่ยน 

     ผู้บริหารรุ่น 1 คือผู้ก่อตั้งธุรกิจจนประสบความสำเร็จก่อนส่งผ่านสู่ทายาทรุ่นที่ 2 ทำให้ผู้บริหารรุ่น 1 มีความเชื่อมั่นในตัวเองสูง แต่เวลาผ่านไป วิธีการที่เคยใช้ได้กลับใช้ไม่ได้แล้วในยุคนี้ เมื่อไหร่ก็ตามที่ทายาทรุ่น 2 นำเสนอสิ่งใหม่ๆ ทั้งเทคโนโลยี นวัตกรรม และอื่นๆ ก็จะถูกปฏิเสธกลับมาทุกครั้ง เพราะผู้บริหารรุ่น 1 ไม่ยอมเปลี่ยนแปลง 

 
  • ปมความเชื่อมั่น 

ปัญหาที่ 6คู่ค้าไม่สนิทด้วย 

     38 เปอร์เซ็นต์พบว่าคู่ค้าและลูกค้ายังอยากติดต่อกับทายาทรุ่นที่ 1 อยู่และไม่ยอมเจรจากับทายาทรุ่นที่ 2 ซึ่งปัญหานี้เป็นปัญหาสำคัญในเรื่องของความเชื่อมั่น 



 
ปัญหาที่ 7 ไม่สิ้นกลิ่นน้ำนม 

     ด้วยความที่ทายาทรุ่นที่ 2 หลายคนเติบโตมาในองค์กร ผู้บริหารหรือพนักงานอาวุโสก็จะเห็นมาตั้งแต่เด็กและยังคงติดภาพของความเป็นเด็กเสมอ โดยทายาทกว่า 31 เปอร์เซ็นต์จึงถูกมองว่าเป็นเด็ก ไม่น่าเชื่อถือแถมยังถูกประเมินไปก่อนแล้วว่าไม่มีความสามารถในการบริหารธุรกิจ 

 
ปัญหาที่ 8 เสียลูกค้าเพราะผู้บริหารรุ่นที่ 1 วางมือ 

     ผลสำรวจพบว่า 27 เปอร์เซ็นต์ของทายาทธุรกิจต้องเสียลูกค้าให้แก่คู่แข่งเพราะว่าทายาทรุ่นที่ 1 วางมือ ทำให้คู่ค้าหันไปทำการค้ากับคู่แข่ง เพราะไม่มั่นใจในตัวของทายาทรุ่น 2 

 
ปัญหาที่ 9 สั่งได้จริงหรือ 

     ปัญหาข้อสุดท้ายและเป็นปัญหาที่หนักใจที่สุดสำหรับทายาทธุรกิจ โดยพวกเขาต้องเผชิญความท้าทายกับพนักงานในองค์กรและหุ้นส่วนอาวุโส พบว่า 85 เปอร์เซ็นต์ ไม่ได้รับความไว้วางใจและยังถูกท้าทายอีกด้วย 35 เปอร์เซ็นต์ของพนักงานแสดงความไม่เห็นด้วยเวลานำเสนออะไรหรือตัดสินใจเรื่องใด นอกจากนี้ยังมักถูกถามตรงๆ ด้วยว่าได้รับความเห็นชอบหรือการอนุมัติจากผู้บริหารรุ่น 1 หรือยัง 

 
  • ทางรอดจากดราม่าทายาทธุรกิจ
หลังจากปัญหาต่างๆ ที่ทายาทต้องพบเจอ ทีเอ็มบี จึงนำเสนอทางออกด้วยกัน 3 ทาง ดังนี้ 
 
1. แก้ปมรากฐานด้วยการปรับพื้นฐาน
 
     ปัญหาของทายาทที่เกิดจากการขาดประสบการณ์ต้องมีการปรับพื้นฐาน พัฒนาตนเองด้วยการเพิ่มพูนความรู้ในสิ่งที่ขาด ทั้งจากองค์กรเอกชน หน่วยงานต่างๆ อีกทั้งยังต้องเสริมสร้างทักษะที่เฉพาะเจาะจงของแต่ละอุตสาหกรรมเพื่อเป็นหลักพื้นฐานในการบริหารงานที่ควรรู้ ปิดท้ายด้วยการเสริมสร้างทักษะที่เข้มข้นยิ่งขึ้น เช่น การพัฒนาบุคลิกภาพหรือการสร้างประสิทธิภาพให้ธุรกิจอย่าง LEAN Supply Chain by TMB 

 
2. สร้างความเชื่อมั่นให้คนรอบข้าง 

     หากทายาทธุรกิจรับรู้สาเหตุแล้วว่าทำไมคนรอบข้างอย่างคู่ค้า พนักงาน หุ้นส่วนอาวุโสหรือแม้แต่ผู้บริหารรุ่น 1 ไม่เชื่อมั่นในตัวคุณ ก็จำเป็นต้องเสริมสร้างความเชื่อมั่นและหาสถานการณ์ในการพิสูจน์ตนเอง เช่น เริ่มต้นจากการแก้ไขปัญหาเล็กๆ น้อยๆ อย่าลืมเปิดโอกาสด้วยการมองหาคู่ค้าใหม่ๆ ด้วย สำหรับพนักงานในองค์กรต้องทำให้พวกเขามั่นใจว่าทายาทรุ่น 2 จะดูแลพวกเขาเป็นอย่างดี ปรับในเรื่องของสวัสดิการต่างๆ ให้เหมาะสม 

 
3. ผสานการบริหารให้แข็งแกร่ง 

     หลังจากที่ทายาทมีความมุ่งมั่น มั่นใจตนเองและได้รับความเชื่อมั่นจากคนรอบข้างเพิ่มขึ้นแล้ว ต้องเตรียมความพร้อมในด้านการบริหารงาน อาจเริ่มจากการแบ่งอำนาจการตัดสินใจจากผู้บริหารรุ่น 1 เริ่มต้นจากเรื่องเล็กๆ ก่อนเพื่อสร้างความไว้วางใจ นอกจากนี้การนำเสนอข้อมูลใหม่ๆ ในการเปลี่ยนแปลงธุรกิจต้องหาข้อมูลสนับสนุน เช่น สถิติต่างๆ เปลี่ยนแปลงแล้วจะช่วยธุรกิจได้อย่างไร ตัวอย่างธุรกิจที่เปลี่ยนแปลง มองหาที่ปรึกษาธุรกิจร่วมนำเสนอให้มีความน่าเชื่อถือยิ่งขึ้น 


     ทั้งหมดนี้คือปัญหาและทางออกของปมปัญหาดราม่าทายาทธุรกิจที่หลายคนกำลังประสบพบเจอ หากว่าทายาทรุ่นที่ 2 ปรับตัวเอง เสริมเติมแต่งและแก้ไขในจุดที่ตัวเองยังขาดไปก็จะช่วยให้คุณสามารถบริหารธุรกิจครอบครัวได้อย่างมีประสิทธิภาพและได้ใจผู้บริหารรุ่น 1 อย่างแน่นอน 




 
     นอกจากนี้ทางทีเอ็มบียังได้รวบรวมข้อมูลข่าวสาร งานวิจัย บทความ เทคนิคการบริหารงานสำหรับผู้ประกอบการเอสเอ็มอี และบทวิเคราะห์เศรษฐกิจเชิงลึกจากศูนย์วิเคราะห์เศรษฐกิจทีเอ็มบีไว้ใน www.tmbbank.com/sme/sme-insights  เว็บไซต์ใหม่ที่จะกลายเป็น Hub สำหรับ SME ในการศึกษา ค้นคว้าและต่อยอดให้ธุรกิจเติบโตได้อย่างแข็งแกร่ง ตอกย้ำปรัชญาหลักของทีเอ็มบีที่ต้องการ Make the Difference สร้างความต่างเพื่อเป็นแนวทางในการสนับสนุนผู้ประกอบการ SME ให้เติบโต “ได้มากกว่า”(Get MORE with TMB) อย่างยั่งยืน  





www.smethailandclub.com 
ศูนย์รวมข้อมูลธุรกิจเอสเอ็มอี 

RECCOMMEND: ENTREPRENEUR

ทำธุรกิจซัก-รีด ยังไงให้มีรายได้สาขาละแสน ล้วงความลับกับเจ้าของแบรนด์ ตั้งใจซัก

หนึ่งในธุรกิจที่ขึ้นชื่อว่าเป็น “เสือนอนกิน” นั้นต้องมีธุรกิจเครื่องซักผ้าหยอดเหรียญติดในลิสต์เป็นอันดับต้นๆ ทำให้ธุรกิจนี้เติบโตเป็นพิเศษโดยเฉพาะในช่วงโควิดที่ผ่านมา มีผู้ประกอบการที่สนใจเปิดธุรกิจนี้มากมาย แต่ถึงแม้จะเป็นธุรกิจเสือนอนกิน ใช่ว่าทุกคนจะเป็นเสือที่ได้กินธุรกิจนี้ง่ายๆ

Erabica Coffee ผู้ปักหมุด กาแฟน่าน ให้เป็นที่รู้จักระดับประเทศ

นี่คือสองสามีภรรยา ที่อยากมาใช้ชีวิตบั้นปลายที่น่าน คิดสร้างแบรนด์กาแฟของตัวเองขึ้นมาในชื่อ Erabica (เอราบิก้า) กลายเป็นการยกระดับกาแฟน่านเป็นที่รู้จักเพิ่มมากขึ้น

HEH ร้านอาหารย่านภูเก็ต เชฟใช้เวลาในครัวให้เหมือนอยู่ในสนามแข่ง ไม่อยากเป็นแค่ Just Another Restaurant

“HEH (เห)” ร้านอาหารสไตล์  Australian Contemporary กลางเมืองภูเก็ต สร้างเมนูอาหารให้มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว เพราะไม่อยากเป็นเพียง แค่ร้านอาหารร้านหนึ่ง