ปีนี้เป็นปีแห่งความทุกข์ยากสำหรับคนทำธุรกิจ หลังจากที่เศรษฐกิจชะลอตัวต่อเนื่องกันมาหลายปี พอมาเจอกับวิกฤตโควิด-19 ซ้ำเติม เป็นตัวเร่งทำให้หลายบริษัทกระทบหนักจนถึงขั้นไปต่อไม่ไหว แม้จะมีคนมองในแง่ดีบอกเอาไว้ว่า “ในวิกฤตย่อมมีโอกาส” แต่ประตูแห่งโอกาสกลับไม่ได้เปิดให้กับทุกคน เราจึงต้องบอกลาธุรกิจทั่วโลกจำนวนนับร้อยนับพัน บางแบรนด์เป็นธุรกิจใหญ่ที่เราไม่คิดว่าจะล้มลงด้วยซ้ำ
แต่โควิด-19 ไม่ใช่สาเหตุเดียวที่ทำให้ธุรกิจต่างๆ ล่มสลาย มีปัจจัยหลายอย่างทั้งพฤติกรรมผู้บริโภคที่เปลี่ยนไป สภาวะเศรษฐกิจโลก หรือการรับมือกับคู่แข่งที่เพิ่มจำนวนมากขึ้นทุกวัน
ก่อนจะหมดปีนี้ เราขอพาไปย้อนรอยดูว่ามีแบรนด์ไหนที่ไม่ได้ไปต่อกับเราจนถึงปีหน้า และอาจหยิบข้อควรระวังเก็บไว้ใช้กับธุรกิจของตัวเองด้วยก็ได้
J.C.Penney
แบรนด์ค้าปลีกเก่าแก่ของสหรัฐอเมริกาที่เปิดดำเนินการมาถึง 118 ปี ขยายสาขาไปทั่วสหรัฐฯ มากกว่า 2,000 สาขา แต่เป็นอันต้องกลายเป็นเพียงแค่ตำนานในปีนี้
แต่การล่มสลายของ J.C.Penny เริ่มเห็นเค้าลางมาตั้งแต่ช่วง 10 ปีที่ผ่านมาจากการบริหารงานที่ผิดพลาด ประกอบกับพฤติกรรมผู้บริโภคเปลี่ยน แล้วโดนดิสรัปต์ด้วยอี-คอมเมิร์ซ บริษัทมีกำไรครั้งสุดท้ายในปี 2553 แต่ปัจจุบันกลับมีหนี้สินมากถึง 4,000 ล้านเหรียญ
ก่อนหน้านี้บริษัทพยายามฟื้นฟูกิจการให้กลับมามีกำไร แต่โควิด-19 ทำให้ผลสุดท้ายแล้ว J.C. Penny ก็ต้องประกาศล้มละลายในที่สุด
Diamond Offshore Drilling
เราอาจจะไม่คุ้นชื่อ Diamond offshore Drilling แต่นี่คือบริษัทแท่นขุดเจาะน้ำมันนอกชายฝั่งที่ใหญ่ที่สุดในโลก ได้ขอยื่นล้มละลายหลังจากราคาน้ำมันลดต่ำลงอย่างที่ไม่เคยเป็นมาก่อน ทำให้ความต้องการสำรวจในน้ำมันทะเลลดต่ำลงไปด้วย ขณะที่การขุดเจาะน้ำมันนั้นต้องใช้ต้นทุนสูง ทำให้บริษัทผลิตไปก็ไม่คุ้มทุนที่ลงไป ประจวบกับสงครามราคาน้ำมันระหว่างโอเปกกับรัสเซีย มาจนถึงการระบาดของโควิด-19 ทำให้เงินทุนหมุนเวียนลดลง
เป็นภาพของการบริโภคพลังงานที่เปลี่ยนไป มีพลังงานอื่นๆ รวมไปถึงพลังงานทางเลือกอีกมากมาย ที่ทำให้ยักษ์ใหญ่ต้องล้มลง
Hertz
นักเดินทางรู้จัก Hertz เป็นอย่างดี บริษัทรถเช่าที่เปิดมาตั้งแต่ปี 1930 ผ่านสารพัดวิกฤต โดยเฉพาะวิกฤตราคาน้ำมันมาได้หลายครั้ง แต่กลับต้องมายกธงขาวประกาศล้มละลายเมื่อเจอโควิด-19 ที่ทำให้นักท่องเที่ยวเดินทางข้ามประเทศได้ยากเย็น หาความสุขอยู่ที่บ้านยังง่ายกว่า ฉะนั้นแล้ว รถยนต์ที่เคยพานักท่องเที่ยวโลดแล่นไปยังที่ต่างๆ จึงต้องจอดนิ่งอยู่ในสนามบิน
ก่อนหน้านี้ Hertz ก็ปวดหัวอยู่แล้วเมื่อเจอคู่แข่งอย่างอูเบอร์ หรือแกร็บที่ได้รับความนิยมมากขึ้นเรื่อยๆ เพราะสะดวกสบายมากกว่าการเช่ารถขับเอง ซึ่งหลังจากเจอโควิด-19 เข้าไปก็ได้พยายามแก้สถานการณ์โดยการประกาศขายรถถึง 30,000 คันมาใช้หนี้ และเลิกจ้างพนักงานอีกนับหมื่นคน แต่ถึงอย่างนั้นก็หาเงินมาใช้หนี้ได้ไม่ทันถึง 2 ครั้ง ส่วนราคาหุ้นก็ตกฮวบ จนในที่สุดก็ต้องประกาศล้มละลายจนได้
Vanilla
กลับมาดูแบรนด์ในประเทศไทยกันบ้าง Vanilla ร้านอาหารและเบเกอรีชื่อดังในเครือ S&P ได้ประกาศปิดให้บริการถาวรในเดือนสิงหาคมที่ผ่านมาหลังจากดำเนินการมาถึง 16 ปี ที่ผ่านมาแบรนด์ Vanilla ได้ครีเอทร้านในรูปแบบที่แตกต่างกันไปในแต่ละโลเกชัน ทั้งร้านอาหารเต็มรูปแบบ คาเฟ่ ร้านน้ำชา คาเฟ่ในสวน หรือแม้กระทั่งร้านอาหารไทยพื้นบ้านก็ตาม เป็นอีกหนึ่งแบรนด์ที่สร้างประสบการณ์ให้กับลูกค้าได้พิเศษสุดๆ แต่ต้องบอกลากันไปซะแล้ว
วุฒิศักดิ์คลินิก
วุฒิศักดิ์คลินิกได้จุดกระแสคลินิกเสริมความงามให้กลายเป็นธุรกิจสุดร้อนแรงเมื่อเกือบ 20 ปีก่อนและทำให้ผู้บริโภคหันมาดูแลตัวเองด้วยเทคโนโลยีทางการแพทย์ จากสาขาแรกจนขยายได้เป็น 100 สาขาได้ในเวลาประมาณ 10 ปี เติบโตไปไกลถึงประเทศเพื่อนบ้านอีก 11 สาขา แตกไลน์ธุรกิจสู่ผลิตภัณฑ์อาหารเสริมและเครื่องสำอาง จนกระทั่งมีแผนจะเข้าระดมทุนในตลาดหลักทรัพย์
แต่แผนกลับพลิกโผ เมื่อรายได้ของวุฒิศักดิ์คลินิกลดลงอย่างรวดเร็วจากการปรับรูปแบบธุรกิจมาเป็นแฟรนไชส์ ทำให้จากที่เคยได้รายได้เต็มเม็ดเต็มหน่วย กลายเป็นได้แค่ค่า Royalty fee เท่านั้น ประกอบกับการเติบโตของตลาดคลินิกเสริมความงาม คู่แข่งดาหน้าเข้ามานับร้อยนับพันรายกลายเป็นเรดโอเชียน
วุฒิศักดิ์คลินิกลดจำนวนสาขาลงมาเหลือ 49 สาขาในปีล่าสุด การเผชิญหน้ากับโควิด-19 ทำให้ต้องปิดบริการหลายเดือน นั่นหมายถึงธุรกิจมีต้นทุนที่ต้องแบกรับ แต่ไม่มีรายได้เข้าแม้แต่น้อย จนหนี้พุ่งทะยานไปไม่ต่ำกว่า 2,000 ล้านบาท สุดท้ายวุฒิศักดิ์คลินิกได้ยื่นขอล้มละลาย และเข้าสู่กระบวนการฟื้นฟูกิจการในที่สุด
Nokscoot
เรียกได้ว่าโดนโควิด-19 เข้าจังๆ ไม่ต่างจากสายการบินอื่น ธุรกิจที่เกิดจากการร่วมทุนกันของสายการบินนกแอร์ของไทยและสกู๊ตจากสิงคโปร์ ได้ดำเนินงานท่ามกลางความท้าทายและการแข่งขันที่ดุเดือดมาตลอดเกือบ 7 ปี เป็นอันต้องหยุดกิจการลงโดยไม่เห็นหนทางฟื้นฟูกิจการ
ก่อนหน้านี้สายการบินนกสกู๊ตมีผลการดำเนินงานขาดทุนมาอย่างต่อเนื่อง เมื่อต้องเผชิญกับโควิด-19 ก็ได้ปรับตัวลดค่าใช้จ่ายต่างๆ ลง รวมถึงเงินเดือนผู้บริหารและพนักงาน แต่ในที่สุดก็ยื้อต่อไปไม่ไหวจริงๆ
ปาลิโอ เขาใหญ่
ปาลิโอ เขาใหญ่ แลนด์มาร์กสถานที่ท่องเที่ยวดังในจังหวัดนครราชสีมาเคยมีนักท่องเที่ยวพลุกพล่านที่รอจ่อคิวถ่ายรูปตามมุมต่างๆ อยู่เสมอ แต่ต้องปิดตำนานลงหลังจากที่อุตสาหกรรมท่องเที่ยวได้รับผลกระทบจากโควิด-19 ต้องหยุดให้บริการตั้งแต่เดือนมีนาคมที่ผ่านมา แม้ตำนานแห่งนี้ยังมีความหวังจากการเจรจากับกลุ่มทุนใหญ่ แต่เชื่อว่าการกลับมาอีกครั้งต้องมาในรูปแบบใหม่ เพราะเทรนด์โลกและพฤติกรรมผู้บริโภคได้เปลี่ยนไปแล้ว
ดาราเทวี
ปิดฉากโรงแรมล้านนาหรูระดับ 5 ดาวในเมืองเชียงใหม่ หลังจากพยายามพยุงบริษัทที่ขาดทุนต่อเนื่อง แต่ผลกระทบจากการระบาดของโควิด-19 คือแรงซัดที่ทำให้ตัดสินใจปลดพนักงานและปิดกิจการ
ก่อนหน้านี้ในเดือนมิถุนายน บริษัท อินเตอร์ ฟาร์อีสท์ เอ็นเนอร์ยี่ คอร์ปอเรชั่น จำกัด (มหาชน) ได้ทุ่มเงินกว่า 2 พันล้านเพื่อซื้อหุ้นในกลุ่มดาราเทวี แล้วขอยื่นคำร้องขอฟื้นฟูกิจการ แต่เมื่อวันที่ 18 พฤศจิกายนที่ผ่านมา ศาลมีคำสั่งยกคำร้องนั้น ทำให้โรงแรมต้องเข้าสู่กระบวนการล้มละลายต่อไป
www.smethailandclub.com
ศูนย์รวมข้อมูลธุรกิจเอสเอ็มอี
